Έλα, πες την αλήθεια. Βγήκες για έναν καφέ και γύρισες σπίτι με ένα smartwatch, μια designer ζώνη και μια κρέμα που – υποτίθεται – θα σε κάνει να δείχνεις 10 χρόνια νεότερος. Όλα αυτά επειδή «ήταν σε προσφορά». Κλασική περίπτωση καταναλωτικής αυταπάτης: αγοράζεις πράγματα που δεν χρειάζεσαι, με χρήματα που δεν έχεις, για ενθουσιασμό που δεν κρατάει πάνω από μερικές ώρες.
Η παγίδα είναι ύπουλη. Πείθεις τον εαυτό σου ότι αυτό το γκατζετάκι θα αλλάξει τη ζωή σου. Ότι αν δεν πάρεις εκείνο το jacket, θα μετανιώνεις για πάντα. Ότι «μια ζωή την έχουμε» και δεν πρέπει να τσιγκουνευτείς. Και μετά, η πραγματικότητα: ο τραπεζικός σου λογαριασμός σε κοιτάζει με βλέμμα γεμάτο απογοήτευση, ενώ εσύ κάθεσαι μπροστά σε ένα ακόμα αχρησιμοποίητο αντικείμενο που δεν έλυσε κανένα πρόβλημα στη ζωή σου.
Η αλήθεια είναι πως οι αχαλίνωτες σπατάλες είναι σαν μια κρυφή αποστολή αυτοσαμποτάζ. Και το χειρότερο; Συχνά τις κάνεις μυστικά από τον ίδιο σου τον εαυτό. Πώς αλλιώς εξηγείται το γεγονός ότι ξοδεύεις λεφτά σε πράγματα που ξέρεις πως δεν χρειάζεσαι, αλλά πάντα βρίσκεις μια τέλεια δικαιολογία για να το κάνεις;
Ώρα να σπάσεις τον κύκλο. Την επόμενη φορά που θα νοιώσεις το ακατανίκητο κάλεσμα της σπατάλης, κάνε ένα μικρό πείραμα: άφησε το αντικείμενο στο καλάθι και περίμενε 48 ώρες. Αν μετά από δύο μέρες το θέλεις ακόμα, ίσως αξίζει. Αν όχι, μόλις γλίτωσες χρήματα που θα ξόδευες σε μια στιγμιαία παρόρμηση. Επίσης, πριν κάνεις κίνηση να αγοράσεις κάτι, άνοιξε την τραπεζική σου εφαρμογή και δες το υπόλοιπό σου. Το σοκ της πραγματικότητας είναι καλύτερο από την ψευδαίσθηση της ανάγκης.
Αν νιώθεις ότι η κατανάλωση σού δίνει χαρά, δοκίμασε να την αντικαταστήσεις με κάτι πιο υγιές: πήγαινε για τρέξιμο, άκου μουσική, μαγείρεψε κάτι ωραίο. Η ντοπαμίνη μπορεί να έρθει από πολλά πράγματα, όχι μόνο από το unboxing μιας ακόμη παραγγελίας. Το shopping δεν είναι ο εχθρός – η ανεξέλεγκτη σπατάλη είναι. Και αν δεν τη σταματήσεις τώρα, το μόνο που θα αποκτήσεις στο τέλος είναι ένας φουσκωμένος λογαριασμός και μια ντουλάπα γεμάτη τύψεις.