Αν υπάρχει μία λέξη που έχει «ηλεκτρίσει» την τεχνολογία τα τελευταία χρόνια, αυτή είναι η τεχνητή νοημοσύνη – η γνωστή σε όλους μας AI. Τώρα, μια νέα κατηγορία καινοτομίας έρχεται να αλλάξει ξανά τους όρους του παιχνιδιού: η brain-inspired, energy-efficient AI. Δηλαδή, τεχνητή νοημοσύνη που μιμείται τον ανθρώπινο εγκέφαλο και κάνει τη δουλειά της καταναλώνοντας ελάχιστη ενέργεια.
Τι σημαίνει «εγκεφαλικά εμπνευσμένη» τεχνητή νοημοσύνη;
Η κλασική τεχνητή νοημοσύνη, όπως αυτή που βρίσκεται πίσω από τα chatbots, τις μηχανές αναζήτησης ή τα έξυπνα κινητά, βασίζεται κυρίως στη μεγάλη επεξεργαστική ισχύ και στα “βαριά” νευρωνικά δίκτυα. Αυτό, όμως, σημαίνει ότι χρειάζεται τεράστιους πόρους: data centers που καταναλώνουν τεράστιες ποσότητες ρεύματος, σύνθετα κυκλώματα και συνεχείς υπολογισμούς.
Αντίθετα, η brain-inspired AI – ή αλλιώς, η νευρομορφική τεχνητή νοημοσύνη – προσπαθεί να λειτουργήσει όπως ο ανθρώπινος εγκέφαλος: με απλότητα, ταχύτητα και φειδώ στην κατανάλωση ενέργειας. Οι επιστήμονες μελετούν τα «κυκλώματα» του εγκεφάλου, δηλαδή τους νευρώνες και τις συνάψεις, και σχεδιάζουν μικροεπεξεργαστές και λογισμικά που λειτουργούν με αντίστοιχο τρόπο. Στόχος; Ταχύτερη “μάθηση”, πιο ανθρώπινες απαντήσεις και – κυρίως – πολύ λιγότερη κατανάλωση ενέργειας.
Γιατί είναι σημαντικό;
Η παραδοσιακή AI, για να εκπαιδεύσει και να «τρέξει» μεγάλα μοντέλα, χρειάζεται τόση ενέργεια όσο μία μικρή πόλη! Αυτό είναι σοβαρό πρόβλημα για τη βιωσιμότητα, ειδικά τώρα που όλο και περισσότερες εφαρμογές στηρίζονται στην τεχνητή νοημοσύνη. Με την energy-efficient AI:
-
Μειώνεται το περιβαλλοντικό αποτύπωμα,
-
Μπορούμε να έχουμε “έξυπνες” συσκευές ακόμα και σε κινητά ή φορητά gadgets χωρίς ανάγκη διαρκούς φόρτισης,
-
Εξοικονομούνται τεράστια ποσά για επιχειρήσεις και data centers.
Πού εφαρμόζεται ήδη;
-
Νευρομορφικά chips: Εταιρείες όπως η Intel, η IBM και η BrainChip αναπτύσσουν μικροεπεξεργαστές που «σκέφτονται» όπως ο εγκέφαλος. Χρησιμοποιούνται ήδη σε κάμερες ασφαλείας, smart home συσκευές, ακόμη και σε ρομποτική.
-
Edge computing: Η AI που “τρέχει” στις συσκευές μας (κι όχι σε cloud data centers), επιτρέπει για παράδειγμα το αυτόνομο φιλτράρισμα φωτογραφιών ή τη φωνητική αναγνώριση χωρίς να «στραγγίζει» τη μπαταρία.
-
Αυτοκίνητα και IoT: Έξυπνα αυτοκίνητα, ρομπότ και αισθητήρες που λειτουργούν χωρίς συνεχές ίντερνετ και τεράστιες μπαταρίες.
Τι να περιμένουμε στο μέλλον;
Η τεχνητή νοημοσύνη του αύριο θα είναι ταχύτερη, ευφυέστερη και πολύ πιο βιώσιμη. Θα “μαθαίνει” με τρόπο που μοιάζει όλο και περισσότερο στον άνθρωπο, θα προσαρμόζεται σε νέα δεδομένα στη στιγμή και θα το κάνει καταναλώνοντας ελάχιστο ρεύμα – ακόμα και αν τρέχει σε ένα smartwatch ή σε μια ιατρική συσκευή.
Είναι το επόμενο μεγάλο βήμα της τεχνολογίας; Όλα δείχνουν πως ναι. Γιατί όταν η τεχνητή νοημοσύνη μιμείται τον ίδιο τον εγκέφαλο, το μέλλον της ανθρωπότητας γίνεται λίγο πιο έξυπνο… και σίγουρα πιο “πράσινο”.